Jak Francja Polskę sprzedała za co sobie Lotaryngię kupiła

Konsekwencje zwycięstwa tzw. Chwalebnej Rewolucji w Anglii w 1688, i powstania tam Bank of England w roku 1694, zrobiły oczywiście odpowiednio olbrzymie wrażenie we Francji. Mam tu na myśli wielkie sukcesy Wyspiarzy w przestawieniu brytyjskiej gospodarki na tory nowoczesnego kapitalizmu wojennego.

Słynny system Law’a i jego smutny koniec, o czym tu trochę było, był próbą wyprowadzenia francuskiego kontrataku, któremu Londyn dał mocny acz kosztowny odpór. Jednak mechanizm raz uruchomiony zaczął „robić swoje” – jeszcze za życia Ludwika XIV owi fermiarze francuscy zaczęli w sposób zupełnie bezpośredni wpływać na wielką politykę Francji.

Najważniejszym wówczas francuskim macherem był niejaki Joseph Pâris Du Verney, bankier królewski i zawzięty opiekun Woltera. I to od samego Woltera dowiadujemy się, że to właśnie ów Józef Pâris stał za ożenkiem Ludwika XV z Marią Leszczyńską, córką naszego króla Stanisława I. Myślę, że z tym ożenkiem od początku było zupełnie inaczej niż się o nim pisze. Ten ożenek ma miejsce w 1725**, a jak tylko nadarzyła się okazja, czyli zgon naszego Augusta II, ów bankier przystąpił do akcji finansując tzw. wojnę o polską sukcesję.

I jaka niespodzianka: „Zbrojna interwencja sasko-rosyjska i będąca jej następstwem nielegalna w świetle prawa elekcja, stały się dla Francji pretekstem do wypowiedzenia Austrii wojny… Raptem trzy dni po wypowiedzeniu wojny 10 października [1733] Francja najechała Lotaryngię i obległszy siły cesarskie pod Kehl, zdobyła oba cele w ciągu kilku tygodni…

Po dwóch latach zaciętych walk (które toczyły się także w Niderlandach, na Sycylii i w północnych Włoszech) król Stanisław Leszczyński zrzekł się tronu. Korpus rosyjski dotarł do Renu, lecz Francja opanowała Lotaryngię. W 1735 zawarto preliminarze pokojowe, a w roku 1738 w Wiedniu pokój, na mocy którego Burbonowie hiszpańscy uzyskali Królestwo Neapolu z Sycylią, Austria utrzymała Lombardię i przejęła tron wielkoksiążęcy w Toskanii, natomiast teść Ludwika XV Stanisław Leszczyński otrzymał w dożywotnie władanie Księstwo Lotaryngii, które po jego śmierci zostało inkorporowane do korony francuskiej w roku 1766.”

Tak to się robi, niestety.

**) Na ponad pół roku przed owym ożenkiem umiera car Piotr I zwany wielkim.

PS. A Wolter jeszcze w 1731, co za traf, zdążył zrobić odpowiedni podkład propagandowy publikując ni-z-gruchy-ni-z-pietruchy przesławną Historię Karola XII. Karola XII czyli naszego king-makera… To i mnóstwo innych „niespodzianek” z Wolterem związanych to już jednak temat na odrębne notki.